Dossier: weg en spoor als barrière

De grote infrastructuur voor auto’s en treinen laat ons snel en gemakkelijk reizen over grote afstanden. Maar ze doorsnijdt de kleine infrastructuur waarvan wandelaars gebruikmaken. Wandelnet zoekt oplossingen om deze lijnbarrières te slechten.

Fijnmazige infrastructuur

Wandelnet streeft naar een fijnmazig netwerk van wegen en paden dat geschikt is voor ommetjes vlakbij huis en voor korte en lange wandeltochten. Soms zorgen autowegen, spoorlijnen of waterlopen ervoor dat de maaswijdte te groot wordt. Dan wordt een ommetje een omweg.

- De weg als barrière
- Het spoor als barrière

‘Even omlopen’ of een barrière?

Wanneer is er sprake van een barrière? Dat hangt af van:

• de behoefte aan verbindingen, bijvoorbeeld als een dorp van de groene ruimte wordt afgesneden door een drukke weg.
• de routestructuren, bijvoorbeeld als een snelweg wandel- of fietsroutes doorsnijdt.
• de alternatieven, bijvoorbeeld als er meer kruisingen op korte afstand zijn.

De actieradius van de wandelaar is beperkt. Daarom is een omweg al snel te groot. Het CROW, kennisplatform voor onder andere infrastructuur, hanteert voor het netwerk voor langzaam verkeer de volgende richtlijnen:

Gevolgen voor de wandelaar

Wat is het effect van zo’n barrière?

• mensen gaan niet meer wandelen
• mensen nemen eerst de auto om ergens anders te gaan wandelen
• mensen accepteren de omweg, maar hun wandeling is onaantrekkelijker en onveiliger geworden
• ommetjes worden onmogelijk; de wandeling heeft dezelfde heen- en terugweg

De afsluiting van een enkel pad is niet het probleem. Maar door die afsluiting verdwijnt vaak de samenhang van het netwerk voor langzaam verkeer. Dan blijkt dat de ketting zo sterk is als de zwakste schakel.

Oplossingen

De oplossing van het probleem zit niet altijd in een brug of tunnel. Goede oplossingen zijn mogelijk, wanneer bij de ontwikkeling van een weg in de planfase bewust wordt gekozen voor een integrale aanpak. Dan zijn de netwerken voor snel- en langzaam verkeer gelijkwaardig en complementair. Wandelnet denkt daarom graag al in een vroeg stadium mee.

Adviesgroep Infrastructuur en Recreatie

Wandelnet werkt samen met de ANWB, de Fietsersbond, het Landelijk Fietsplatform en NOC*NSF om de barrièrewerking van wegen en spoorlijnen te agenderen en op te lossen. De belangen van wandelaars gaan hier immers samen met die van fietsers, ruiters en andere recreanten.