Wandelen over ecoducten
In Nederland hebben we ruim dertig ecoducten. Deze helpen dieren veilig drukke wegen en spoorlijnen over te steken. Soms zijn er ook wandelpaden aangelegd over of naast ecoducten, zodat ook wandelaars niet meer beperkt worden door die barrières. Op de Kruisberg ten noorden van Maastricht vind je zo’n ecoduct en ook het langste ecoduct ter wereld vind je in eigen land.
Wandelpad vanaf ecoduct Kruisberg @Britta Schmidt
Over de snelweg
Ik ben bijna boven, bij het ecoduct Kruisberg. Ergens links, onder me, raast het verkeer van de A2. Ik zie het niet, maar hoor het des te beter. Ik ben mijn wandeling begonnen in Meerssen, even ten noorden van Maastricht. Eerst door het mooie Proosdijpark, dan over de Markt en langs de oude synagoge richting Schietecoven. Met het pad door het Kalverbosch kom ik vanzelf op de plek waar ik wil zijn. Bij het platgetrapte stuk gaas. Ik stap er overheen, net als de wandelaars achter me. Iedereen hier doet dat. Een beetje verborgen, alsof het een geheim paadje is, ligt daar het trapje naar het ecoduct. Het leidt naar een, tja hoe zal ik het noemen ... nou laat ik het maar omschrijven als .... een betonnen wandelgoot die tegen de zijkant van het ecoduct is geplakt. Ik hoop dat de dieren verderop iets meer door het groen lopen. Maar ik overbrug zo wel, zonder uit te hoeven kijken, de A2.
Wandelgoot naast ecoduct © Britta Schmidt
Ecoducten verbinden
“Vaak zijn grotere natuurgebieden doorsneden door drukke wegen, spoorlijnen of andere blokkades. Of liggen er natuurgebieden aan beide zijden van zo’n barrière. Voor dieren is het dan bijna onmogelijk om van het ene natuurgebied naar het andere te trekken," zegt Marleen Lekkerkerk, mijn mede webredactielid bij Wandelnet. "Ecoducten of natuurbruggen zorgen ervoor dat natuurgebieden met elkaar verbonden worden. Het ontbreken van zo’n verbinding kan ertoe leiden dat populaties van diersoorten geïsoleerd raken. Via verbindingszones kan er genetische uitwisseling plaatsvinden, waardoor de populaties sterker blijven en beter bestand zijn tegen veranderende omstandigheden. Ook zorgen ecoducten ervoor dat dieren zich makkelijker kunnen verplaatsen naar nieuwe gebieden. Uit onderzoek is gebleken dat grote hoefdieren als edelherten, reeën en wilde zwijnen intensief gebruik maken van ecoducten. Ook voor kleinere dieren als dassen, boommarters, hagedissen, slangen, muizen en vlinders zijn deze verbindingen waardevol. Zelfs planten kunnen zich makkelijker verspreiden doordat zaden bijvoorbeeld meeliften in de vacht van dieren."
Reeën maken vaak gebruik van ecoducten © Gerard de Hoog
Recreatief medegebruik
Nederland telt ruim dertig ecoducten. Sommige zijn ook ingericht voor recreatief medegebruik, zoals wandelen of paardrijden. Een mooi voorbeeld van een multifunctionele passage voor dieren en wandelaars is Ecoduct Wolfhezerheide bij Wolfheze. Marleen: "Dat kan echter alleen als een ecoduct voldoende breed is en goed is ingericht. Dat wil zeggen dat er een afscherming is tussen het pad voor de mensen en het natuurlijke deel, en dat er voldoende dekking is voor de dieren, zoals vegetaties die schuilmogelijkheid bieden. Het blijkt dat dieren dan weinig hinder ondervinden van de mensen op het ecoduct. Alleen op drukke zondagen wachten de dieren soms wat langer om van de verbinding gebruik te maken totdat de mensen weer huiswaarts zijn gegaan.”
Naar station Bunde
Ik klim met een trapje aan de andere kant weer omhoog en loop door een veld met uitgebloeide kaardebollen. Levende wezens kom ik niet tegen. Ik moet het doen met een een paar vlindertjes, wat zweefvliegen en iets wat vogelaars ook wel een kbv'tje noemen, een niet nader te benoemen 'klein bruin vogeltje'. Andere wandelaars kom ik ook niet tegen en dat verbaast me niks. De oversteek met het ecoduct is te verstopt en te onaantrekkelijk. Vreemd, wie zoiets aanlegt wil toch ook dat het wordt gebruikt? Vanuit het veldje stap ik het weggetje naar het buurtschap Kasen op. Ik krijg direct mijn goede humeur weer terug. Een boerderij, het geluid van een trekker, uitzicht over de velden. Nu heb ik de keuze. Verder rechtdoor naar het Bunderbos, of linksaf door het 'stegelke' zoals de Limburger het draaihekje noemt, dan langzaam door de boomgaard en het bos naar het station van Bunde. Ik kies voor het laatste.
’s Werelds langste ecoduct
In het Gooi tussen Bussum en Hilversum ligt het grootste ecoduct ter wereld. Natuurbrug Crailoo is 800 meter lang en overbrugt een provinciale weg, een bedrijventerrein en een spoorlijn. Op etappe 8 van het Trekvogelpad wandel je eroverheen. Zeker een bijzonder ervaring!
