5 paddenstoelen die je tegen kunt komen tijdens je wandeling
De herfst is bij uitstek de tijd om paddenstoelen te kunnen zien. Na een warme en droge zomer zijn ze uit de grond geschoten toen er eindelijk een beetje regen was gevallen. Zolang het warm en vochtig is blijven ze nog wel even aanwezig, maar zodra de eerste nachtvorst achter de rug is, is het snel afgelopen. Paddenstoelen zijn de vruchtlichamen van schimmeldraden die je onder de grond vindt. Soms staan de paddenstoelen in een kring, de zogenaamde heksenkring. In dat geval zijn de paddenstoelen gevormd uit één enkele zwamvlok.
Vliegenzwammen © Gerard de Hoog
1. Vliegenzwam
Deze rode paddenstoel met witte stippen is ongetwijfeld de meest bekende en kent bijna iedereen wel van het liedje over Kabouter Spillebeen. De witte stippen die je ziet zijn de restanten van het omhulsel wat om de jonge paddenstoel heeft gezeten. Bij regen spoelen deze stukjes er gemakkelijk af. Vroeger werd deze paddenstoel gebruikt als bestrijdingsmiddel tegen vliegen, vandaar de naam 'Vliegenzwam'.
Vliegenzwammen staan vooral bij berken, maar ook wel onder eiken, beuken of naaldbomen. Zij hebben een samenwerkingsverband met de boomwortels, waar de schimmeldraden onder de grond mee vergroeid zijn. De schimmel levert via de draden voedingsstoffen en water aan de boom. De schimmel krijgt er via de boomwortels op haar beurt weer suiker voor terug.
2. Parasolzwam
Parasolzwammen © Gerard de Hoog
Een grote paddenstoel die officieel de 'Grote Parasolzwam' heet. De hoed van een volwassen Parasolzwam is altijd groter dan 8 cm en heeft bruine schubben op een roomkleurige ondergrond. De steel is lang en slank en heeft een ring onder de hoed. De volwassen hoed lijkt, zoals de naam al doet vermoeden, op een parasol, de jonge paddenstoelen lijken op trommelstokken. Ze staan nooit alleen en vrijwel altijd in groepjes; niet in het dichte bos, maar juist in weilanden, wegbermen en op grazige plaatsen in het open bos. Ze kunnen al in de zomer verschijnen, mits de zomer uiteraard niet te droog is.
3. Aardappelbovist
Aardappelbovisten © Gerard de Hoog
Ja, ze hebben inderdaad wel wat weg van aardappels, deze bovisten, maar dan bedekt met kleine bruine schubjes. Bovisten zijn bolronde paddenstoelen, zonder hoed of steel. De Gele Aardappelbovist is de meest algemene soort en kun je vaak vinden onder eiken of berken. Ze staan meestal in groepen en variëren in grootte van een walnoot tot een gebalde vuist. Binnenin de geelbruine reptielachtige huid zitten de donkerbruine sporen, die in een wolkje via spleetjes naar buiten komen als je tegen de rijpe paddenstoel aantikt. De oude vruchtlichamen worden donker, zakken in elkaar en kunnen nog lange tijd zichtbaar blijven.
4. Porseleinzwam
Porseleinzwammen © Gerard de Hoog
Deze geheel witte tot ivoorkleurige paddenstoel is een opvallende verschijning in het bos. De enigszins doorschijnende hoed is glad en glimmend door een slijmlaag, en vaak hangen er druppels aan de rand. De plaatjes die je vindt onder de hoed zijn erg goed zichtbaar.
De porseleinzwam gebruikt dode stammen en takken van vooral de beuk als voedsel. Maar soms zie je hem ook op eiken. De zwammen helpen mee met de vertering van het dode hout tot humus. Dit is voedsel voor allerlei planten en bomen.
5. Zwavelkopje
Zwavelkopjes © Gerard de Hoog
Dit zijn kleine paddenstoeltjes die altijd in bundels bij elkaar staan. De hoedjes zijn zwavelgeel en in het midden meer oranjebruin. De steel is ook geel, een opvallende verschijning. Misschien is de kleur wel een waarschuwing, want deze paddenstoel is giftig. Het is zelfs beter om deze paddenstoelen helemaal niet aan te raken. Deze paddenstoel is een echte bossoort en leeft op dode boomstronken, zowel van naald- als loofbomen. Je kunt hem het hele jaar tegenkomen, maar het vaakst in de herfst.
Kijk goed om je heen tijdens je herfstwandeling, want er is zoveel te ontdekken. Er is zoveel moois te zien en het is leuk als je een paddenstoel eens bij naam kunt noemen. Je kunt daarvoor ook de app Obsidentify gebruiken als je er niet uit komt, want er zijn nog heel veel andere soorten te ontdekken.