Wandelen met Het Groninger Landschap

Wandelen met Het Groninger Landschap

19 april 2024 - Marleen Lekkerkerk

In elke provincie van Nederland is een provinciaal 'Landschap' actief in het beheer en de bescherming van natuurterreinen en historische gebouwen. In hun natuurgebieden bieden zij niet alleen ruimte aan de natuur, maar ook aan de wandelaar. In 2024 publiceren we elke maand een blog over één van de Landschappen, na een gesprek met een medewerk(st)er van de stichting. Zo ontdekken we op welke manier de organisaties bijdragen aan de mogelijkheden voor wandelen. Deze maand Het Groninger Landschap.

Petra van der Meer, Groninger Landschap.JPG

Petra van der Meer bij 't Hemrik © Marleen Lekkerkerk

Groningen

Op een mooie voorjaarsdag heb ik een afspraak met Petra van der Meer, hoofd Publiek en Relatie bij Het Groninger Landschap. De stichting heeft de zorg over bijna 8.400 hectare natuur en ruim 50 gebouwen zoals 'borgen', zoals men in Groningen statige stenen landhuizen noemt, molens en een oude steenfabriek. Dat beheer wordt uitgevoerd door ruim 40 medewerkers en ongeveer 450 vrijwilligers, die in teams werken. Daarbij horen ook de gastgevers in de bezoekerscentra en de vrijwillige molenaars. In het oosten van de provincie heeft de stichting wat meer eigendommen dan in het westen, en daar vind je dan ook de vijf bezoekerscentra.

Steenfabriek Damsterdiep Het Groninger Landschap

Wandelen bij de oude steenfabriek van Het Groninger Landschap © Marleen Annema

Ook al heeft de provincie gezien het grondoppervlak misschien wat weinig oppervlakte natuur, die natuur is wel heel erg gevarieerd. Zo kan bijvoorbeeld het contrast tussen het oude kwelderland met verhoogde wierden en de hoger gelegen Hondsrug met de beekdalen van de Aa en Hunze niet groter zijn. Van west naar (zuid)oost zijn er zeven landschapstypen in de provincie te onderscheiden: Zuidelijk Westerkwartier, Wierdenland & Waddenkust, Hondsrug & Hunzedal, De Wolden & Damsterdiep, Oldambt & Dollard, de Veenkoloniën en Westerwolde. Deze landschappen hebben elk hun eigen ontstaansgeschiedenis, karakter en kenmerken. Recent is de website van de stichting ook aangepast aan deze indeling.

Wandelroutes in de gebieden

Op de website van de stichting staan zestien wandelroutes door de eigen terreinen van enkele honderden meters tot maximaal 12 kilometer lang, verdeeld over alle bovengenoemde landschapstypen. Er is veel informatie bij vermeld over de geschiedenis, de natuur, de omgeving en of honden wel of niet zijn toegestaan. En je kunt gebruik maken van een GPS-kaart, zodat je de wandeling zelfstandig kan lopen. Soms kom je op een wandeling een vogelkijkhut tegen (bijvoorbeeld de enige buitendijkse vogelkijkhut De Kiekkaaste bij de Dollard) of een vlonderpad (door de petgaten van de Lettelberterpetten).

Petgatenpad Het Groninger Landschap

Vlonderpad door de Lettelberterpetten © Cobie Meinema

Er zijn ook door vrijwilligers begeleide wandelingen door de terreinen van het Landschap. Deze kun je vinden bij de Eropuit-activiteiten. Ga mee vogels kijken of luister onderweg naar verhalen over een monument of cultuurhistorie.

Voor wie graag een papieren kaart gebruikt, zijn er de verschillende gebiedskaarten die het Landschap uitgeeft, zoals van het Hunzedal of de Dollard. Deze zijn o.a. verkrijgbaar in de bezoekerscentra.

Overige routes

Het routebureau Groningen heeft op routesingroningen.nl meer dan 300 wandelingen staan, verspreid door de hele provincie en in allerlei soorten. Kort, lang, wel of niet bewegwijzerd, via knooppunten, honden wel/niet toegestaan, rondwandeling en nog veel meer. Het is aan te raden om het filter te gebruiken, want anders is de keuze wel erg groot. Het Groninger Landschap is betrokken geweest bij het aanbod op deze website.

Dan is er nog de Tocht om de Noord. Deze organisatie organiseert jaarlijks een tweedaags wandelfestival van 80 km in twee dagen. Maar er is bijvoorbeeld ook het Pronkjewailpad, een lange afstandswandeling van 1000 km in vier delen. Je wandelt een of meerdere delen aan de hand van een stempelkaart en je hebt twee jaar om de route te voltooien. Naast een stempel biedt een groot aantal stempelposten de deelnemer ook een ‘Pronkjewail’ aan: een gastvrij gebaar. Denk bijvoorbeeld aan het meegeven van een souvenir, het proeven van een stukje poffert, een expositie bekijken, of een toren beklimmen. Zo leer je het landschap, de cultuur, het erfgoed én de inwoners van Groningen op een onvergetelijke manier kennen.

Kraamkamer

Het is voorjaar en dus de tijd in de natuur dat vogels broeden en dieren hun jongen krijgen. In de lentemaanden is het daarom extra belangrijk om de natuur haar rust te gunnen. Het Groninger Landschap doet daarom mee aan de oproep van de natuurbeschermingsorganisaties 'de Kraamkamer van de Natuur', om de regels die in de natuurgebieden gelden te respecteren. Dit kun je doen door op de paden te blijven, de hond dichtbij aan de lijn te houden en afval mee naar huis te nemen.

Ree met jongen Het Groninger Landschap

Ree met jongen © Danille Keuning

Naar buiten

Na ons gesprek op het kantoor van het Landschap in Haren, lopen Petra en ik nog even de achterliggende tuin in. Meteen valt mij een wit-rode markering van een NS-wandeling op. Het zijn de OV-stappers Hondsrug en Paterswoldsemeer Groningen die hier door de tuin blijken te lopen. Wij lopen echter door de tuin over een zandpad richting een terrein van het Groninger Landschap, 't Hemrik genaamd. Ondanks zijn geringe grootte (slechts 8 hectare), is natuurgebied ‘t Hemrik een "pareltje" onder de bezittingen van Het Groninger Landschap, aldus Petra. In een klein grasland groeien nog zeldzame moerasplanten als blauwe zegge, sterzegge, draadzegge en moeraskartelblad. Er komen ook moerassprinkhanen voor, in voor deze soort grote aantallen. Het maaibeheer van het gebied is daarom ook afgestemd op deze zeldzame planten en dieren.

t Hemrik Het Groninger Landschap

't Hemrik © Ard Bodewes

Geniet van de onverwacht mooie provincie Groningen!

Lees meer over

Blijf op de hoogte!

Eens per maand stuurt Wandelnet de nieuwsbrief uit. Daarin vind je leuke wandelroutes, nieuws en actualiteiten over wandelen. Schrijf je in en ontvang de nieuwsbrief maandelijks!

Inschrijven

Help jij mee?

Wandelpaden zijn kwetsbaar. Dat merk je vaak niet als je een mooie wandelroute loopt, maar door spoor, wegen en bebouwing kunnen wandelroutes zomaar verdwijnen of saai en onaantrekkelijk worden. Help je mee om wandelroutes te beschermen en te onderhouden?