_{Wandelaars in het bos in de herfst © Lloyd Dirks - Unsplash}

1. Veluwe

In de herfst mag een echte boswandeling natuurlijk niet ontbreken. Snuif de herfstgeur op en geniet van paddenstoelen en herfstkleuren. Met het Veluwe Zwerfpad, een route van Nivon Natuurvrienden, heb je vele mogelijkheden om over de Veluwe te wandelen. Etappe 15 gaat van Hoenderloo naar Loenen (of andersom) en leid je dwars over de Veluwe door een bijna aaneengesloten bosgebied. Je passeert Woeste Hoeve, dat bekend is vanwege het ecoduct dat het voor dieren mogelijk maakt om de A50 te passeren.

• Start- en eindpunt: Hoenderloo - Loenen
• Type wandeling: Streekpad
• Markering: geel-rood
• Afstand: 19,0 km

Bekijk Veluwe Zwerfpad etappe 15

_{Vliegenzwammen © Gerard de Hoog}

2. 's Gravelandse Buitenplaatsen

Op landgoederen vind je altijd lanen met indrukwekkende oude dikke bomen. De paden liggen in deze tijd van het jaar bezaaid met eikels en beukennootjes. Met de OV-stapper Gooise Lusthoven wandel je over maar liefst vijf landgoederen: Schaep en Burgh, Boekesteijn, Spanderswoud, Hilverbeek en Gooilust. Tussen station Bussum-zuid en de landgoederen wandel je ook nog door het bosgebied van het Spanderswoud.

• Start- en eindpunt: station Bussum-zuid
• Type wandeling: OV-stapper (voormalige NS-wandeling)
• Markering: niet meer onderhouden, dus download gpx of routebeschrijving, of gebruik Wandelnet-app
• Afstand: 19,5 km

Bekijk OV-stapper Gooise Lusthoven

Als je bijna 20 km te lang vindt, zijn er ook kortere rondwandelingen in het gebied. De Roots-wandeling 's-Gravenlandse Buitenplaatsen is 8,7 km lang en dit Roots Natuurommetje van 5,5 km loopt alleen over Landgoed Gooilust.

_{Laan met herfstbladeren en -kleuren © Marleen Lekkerkerk}

3. Texel

Langs de hele Nederlandse kust kun je de vogeltrek goed waarnemen, en zeker op de Waddeneilanden, omdat de vogels die vanuit het noorden komen aanvliegen daar het eerst land tegenkomen. Daarbij springt één eiland er bovenuit: Texel, het vogeleiland van Nederland. Ontelbare trekvogels passeren elk jaar dit eiland of strijken er voor enige tijd neer om aan te sterken. Aan de Noordzeezijde zie je de echte zeevogels. Voor steltlopers ga je naar de oostkant van het eiland. En voor zangvogels kun je op het hele eiland terecht. De aanwezigheid van zulke grote aantallen zangvogels en wadvogels trekt natuurlijk ook roofvogels aan die leven van deze prooidieren. Slechtvalk, sperwer, havik en smelleken trekken met de stroom mee. Er zijn verschillende mogelijkheden om te wandelen op Texel, bijvoorbeeld het Streekpad WaddenWandelen etappe 1.

• Start- en eindpunt: 't Horntje (aanlegplaats boot) - De Koog
• Type wandeling: Streekpad
• Markering: geel-rood (maar het is aan te raden om de Wandelnet-app te gebruiken)
• Afstand: 21,5 km

Bekijk WaddenWandelen Texel etappe 1

_{Drieteenstrandlopers op trek © Gerard de Hoog}

4. Zeeuwse kust

In de zomer kan de Zeeuwse kust erg druk zijn, dus je kunt beter wachten tot het najaar om in dit gedeelte van Zeeland te gaan wandelen. Met etappe 6 van het Nederlands Kustpad start je in Haamstede en loop je via het bosgebied met vakantiewoningen naar de kust. Je loopt een stuk over het strand en door de duinen met een ommetje door Renesse. De etappe eindigt halverwege de Brouwersdam, waar je aan de buitenzijde overheen loopt. Daar ligt Port Zelande, waar je ook een bushalte vindt. Dus volop gelegenheid om de kust van Zeeland te beleven!

• Start- en eindpunt: Haamstede - Port Zelande
• Type wandeling: Lange-Afstand-Wandelpad
• Markering: wit-rood
• Afstand: 19,2 km

Bekijk Nederlands Kustpad 1 etappe 6

_{Duinen © Gerard de Hoog}

5. Oostvaardersplassen

Met een wandeling in de omgeving van de Oostvaardersplassen combineer je verschillende najaarsverschijnselen. Zo is in dit gebied de vogeltrek ook volop te beleven, omdat er tijdens de trek tienduizenden vogels even neerstrijken om bij te tanken en uit te rusten. De kans is groot dat je grote groepen vogels ziet. Maar ook leven er edelherten in het gebied die half september / begin oktober hun bronsttijd hebben. Het najaar is de tijd dat de mannetjes de vrouwtjes proberen te imponeren met hun geburl en hun geweien gebruiken om te vechten met andere mannetjes. Etappe 7 van het Pionierspad (is gelijk aan Diagonaalpad etappe 18) loopt vlak langs het deel van het gebied waar de edelherten leven en door het Knarbos, ook een geliefd gebied bij vogels.

• Start- en eindpunt: Hollandse Hout - Knarbos
• Type wandeling: Lange-Afstand-Wandelpad
• Markering: wit-rood
• Afstand: 21,7 km

Bekijk Pionierspad etappe 7

Er is ook een kortere rondwandeling van 13,8 km: Roots-wandeling Oostvaardersplassen. Deze blijft in de directe omgeving van de Oostvaardersplassen en gaat niet naar het Knarbos.

_{Een groepje mannelijke edelherten © Gerard de Hoog}

Geniet van de herfst!